Πoλλές είναι οι ιστορίες και οι μύθοι που υπάρχουν γύρω από τις μυστηριώδεις δυνάμεις της γύρης και τη θρεπτική της αξία. Η γύρη από μονη της είναι η μια τέλεια και πλήρης τροφή. Οι υψηλές επιδόσεις πολλών αθλητών οφείλονται στο ότι καταναλώνουν γύρη. Πολλοί ισχυρίζονται ότι η απόδοσή πολλών ανθρώπων οφείλεται σε αυτό το θαύμα των τροφών.Με την γύρη τρέφεται και η "πολυάσχολη μέλισσα"που αποτελεί ένα πρότυπο για ένα ενεργό και παραγωγικό μέλος της κοινωνίας. Με διάφορα δελεαστικά ονόματα, ετικέτες και περιγραφές του μάρκετινγκ σε διάφορα προϊόντα που περιέχουν γύρη φθάνουν μερικές φορές σχεδόν σαν πανάκια γιά κάθε νόσο και κάθε μ........α στα ράφια, δημιουργώντας ψεύτικες ελπίδες και προσδοκίες στους ανθρώπους, και έχει σαν αποτέλεσμα να πληρώνουν τις υψηλές τιμές του προϊόντος χωρίς κανάνα αποτέλεσμα. Τέτοιες πρακτικές είναι ανέντιμες και πρέπει να αποφεύγεται σε έναν που ασχολείται με την μελισσοθεραπεια.
ΓΥΡΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ
Γύρη είναι η περιληπτική ονομασία των γυρεόκοκκων, δηλαδή των αρσενικών γεννητικών κυττάρων των Σπερματόφυτων. Στα φυτά που έχουν άνθη, οι γυρεόκοκκοι βρίσκονται στους ανθήρες των στημόνων και μεταφέρονται στη συνέχεια στον ύπερο, προκειμένου να γίνει η γονιμοποίηση του άνθους. Το πάχος των γυρεόκοκκων κυμαίνεται από 2,5 έως 250μm (μικρά). Tο χρώμα τους ποικίλλει, από το μαύρο της παπαρούνας, το ροζ–κόκκινο του πολύκομπου (Micromeria juliana), το ανοικτό κίτρινο της ντάλιας, μέχρι το λευκό του βαμβακιού. Η γεύση της γύρης είναι κατά το πλείστον πικρή αλλά υπάρχουν και φυτά, πόες συνήθως, που δίνουν γλυκιά γύρη.
Τα ανεμογαμή φυτά βασίζουν την γονιμοποίηση τους περισσότερο στην τύχη και για αυτό τον σκοπό παράγουν περισσότερη ποσότητα γύρης (Γυμνόσπερμα) αλλά και μικρότερου μεγέθους κόκκους για να ταξιδεύουν χιλιόμετρα μακριά με τη βοήθεια του ανέμου. Τα εντομογαμή βασίζουν την γονιμοποίηση τους στα έντομα (μέλισσες, πεταλούδες κ.α). Υπάρχουν όμως και άλλα ζώα που συμβάλλουν στη διασπορά των γυρεοκόκκων, περισσότερο ή λιγότερο τυχαία, όπως πουλιά (κολιμπρί), νυχτερίδες ακόμα και σαλιγκάρια.
Η γύρη είναι λοιπόν το αρσενικό στοιχείο της γονιμοποίησης των ανθέων. Στο μικροσκόπιο φαίνεται σαν μία πολύ λεπτή σκόνη, μία ατελείωτη ποσότητα από κόκκους που διαφέρουν ανάλογα από το άνθος από το οποίο προέρχονται. Aυτή η σκόνη σχηματίζει το ζυγώτη, δηλαδή το αρχικό στάδιο της παραγωγής των καρπών, των δημητριακών , των οσπρίων και των λαχανικών.
Υπάρχουν δύο είδη γύρης, η ανεμόφιλη και η εντομόφιλη. Οι πρώτες μεταφέρονται με τον άνεμο, και είναι άφθονες. Αυτές δεν περιέχουν τους αναγκαίους θρεπτικούς παράγοντες και είναι υπεύθυνες γιά πολλές από τις ανοιξιάτικες αλλεργίες. Οι εντομόφιλες, μεταφέρονται από τις μέλισσες. ζυμώνονται από αυτές με το νέκταρ προκειμένου να γίνουν εύπλαστες και να αποκτήσουν τη μορφή σφαιριδίου με την οποία αποθηκεύονται στην κύψελη. Κάθε μέλισσα μεταφέρει σε κάθε της ταξίδι δύο τέτοιες σφαίρες μία κάτω από κάθε ένα από τα πίσω πόδια της. Και τα δύο μαζί ζυγίζουν περίπου 20mg. Mία μέλισσα χρειάζεται κατά προσέγγιση μία περίπου ώρα γιά να συλλέξει αυτήν την ποσότητα η οποία περιέχει περίπου 4.000.000 γυρεόκοκκους. Ένα κουτάλι του γλυκού γύρη - η συνιστώμενη δοσολογία γιά το ξεκίνημα - περιέχει 1.200 σφαιρίδια, δηλαδή περίπου 2.500.000 κόκκους γύρης, κάθε ένας από τους οποίους έχει τη δυνατότητα να γονιμοποιήσει ένα άνθος και να παραχθεί έτσι ένας καρπός, ή ένας κόκκος σιταριού κλπ. δεν υπερβάλλουμε λοιπόν όταν μιλώντας γιά τη γύρη λέμε ότι κλείνει μέσα της τη γενεσιουργο δυναμη τηw φυσηw. Σημειώστε επίσης ότι η γυρη αποτελει την πρωτη ύλη για την παραγωγη βασιλικου πολτου.
Υπάρχει επίσης η γύρη που την πέρνουν οι μελισσές από ένα φυτό,ΜΟΝΟΦΥΤΙΚΗ,(ΑΜΙΓΗΣ) και την γύρη που την πέρνουν από διάγορα φυτά,ΠΟΛΥΦΥΤΙΚΗ, και είναι και αυτή που χρησιμοποιούμε περισσοτερο.Η μονοφυτική γύρη πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο κάτω από τις εντολές ενός Μελισσοθεραπευτή.
Κάθε κόκκος γύρης φέρει μια ποικιλία από θρεπτικά συστατικά που κατά την επεξεργασία από την μέλισσα γίνεται μία από τις ποιό πλούσιες τροφές.
Για τον προσδιορισμό της αξίας της γύρης ως συμπληρωματική τροφή ή φάρμακο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η γύρη από κάθε είδος είναι διαφορετική και κανένας τύπος γύρης δεν μπορεί να περιέχει όλα τα φυσικά συστατικά που αποδίδονται στην «γύρη». Συνεπώς, σε αυτό το κείμενο, η γύρη θα αναφέρεται πάντα σε ένα μείγμα γύρης από διαφορετικά είδη, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Το λογικό συμπέρασμα είναι ότι η γύρη από μια χώρα ή από μία περιοχή είναι πάντα διαφορετική από εκείνη της άλλης. Οι άνθρωποι που είναι αλλεργικοί στη γύρη θα έχουν παρατηρήσει αυτό κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους.
Η σύνθεση της όπως και του μελιού και του βασιλικού πολτού είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. οι αναλύσεις δείχνουν ότι περιέχειμιά τεράστια ποσότητα από αζωτούχα υλικά με τη μορφή πρωτεϊνών, ανόργανων αλάτων και βιταμινών. περιέχει ακόμη όλα τα απαραιτητα αμινοξεα τα οποία ο οργανισμός μας δεν είναι σε θέση να συνθέσει, και μάλιστα στην περίπτωση της γύρης τα λαμβάνει από φυσική πηγή, πράγμα προτιμότερο από τις συνθετικές φόρμουλες. σημαντικό επίσης στοιχείο γιά την ποιότητα της γύρης είναι ότι η μέλισσα από τη φύση της γνωρίζει να επιλέγει γύρες πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά, αγνοώντας τις φτωχές σε περιεκτικότητα. αν υποτεθεί ότι στο διαιτολόγιο μας υπήρχε μόνον η γύρη γιά την πρόσληψη αμινοξέων, τοτε θα βλεπαμε οτι η γυρη μονη τησ μπορει να καλυψει τισ αναγκεσ μασ με μια δοση 15γρ. (ανάλογα με την ηλικία και τις ειδικές συνθήκες - αθλητισμός, κόπωση κλπ - μπορεί να αυξηθεί ως τα 35γρ).
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Περιέχει σημαντική ποσότητα βιταμινών του συμπλέγματος β, και αρκετή βιταμίνη c. περιέχει ακόμη καρετεινοειδή που μετασχηματίζονται σε βιταμίνη α από τον οργανισμό, καθώς και βιταμίνη ε. επίσης στη γύρη υπάρχει μία ουσία η ρουτίνη, η οποία ενισχύει την αντίσταση ολόκληρου του συστήματος του κυκλοφοριακού ως και το επίπεδο των τριχοειδών αγγείων. η εργαστηριακή έρευνα έδειξε ότι η ελαστικότητα των αγγείων μπορεί να αυξηθει ωσ και 76% με δοση των 3γρ. ταυτόχρονα η ίδια ουσία σε περιπτώσεις αιμορραγίας επιταχύνει το πήξιμο του αίματος, και μετριάζει το ρυθμό της καρδιάς.
ΖΑΧΑΡΑ
Περιέχει από 10 - 15% φρουκτόζη και γλυκόζη
ΕΝΖΥΜΑ
Περιέχει φωσφατάση, αμυλάση, ιμβερτάση και άλλα ένζυμα τα οποία παίζουν καταλυτικό ρόλο σε πολλές βιοχημικές αντιδράσεις που γίνονται στον ανθρώπινο οργανισμό.
Η γύρη σαν αντιβιοτικος παραγοντας:
Σαν αντιβιοτικό, έχει αποδειχθεί εργαστηριακά ότι είναι ιδιαίτερα δραστική σε ορισμένες καλλιέργειες μικροβίων.
H γύρη σαν αυξητικος παραγοντας:
Δυναμώνει και τονώνει, δίνοντας ταυτόχρονα στον οργανισμό τη δυνατότητα να αναπτυχθεί περισσότερο.
Μπορούμε λοιπόν συμπερασματικά να πούμε ότι η γυρη αποτελει μια ευχαριστη βιολογικη διατροφικη εκπληξη. λειτουργεί ως καταλύτης στις περισσότερες από τις αντιδράσεις του οργανισμού καθώς και στη σωματικη και ψυχικη του υγεια.
Η γύρη παίζει σημαντικό ρόλο στη διατροφή των μελισσών ειδικά στα πρώτα στάδια ανάπτυξής τους (προνύμφες του γόνου) (lannuzzi 1993a). αποτελεί την αποκλειστική πρωτεϊνική τροφή των ενήλικων μελισσών. είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, περιέχει όμως και υδατάνθρακες, λίπη, ανόργανα συστατικά, τερπένια, καροτενοειδή, φλαβονοειδή και άλλα συστατικά απαραίτητα για τη διατροφή του ανθρώπου (βλ.πιν.1,2) (lannuzzi 1993c).
Ο άνθρωπος την χρησιμοποιεί σαν συμπλήρωμα της διατροφής του ως πηγή πρωτεϊνών, βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων. η γύρη δεν καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη d, και γι αυτό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως “τέλεια τροφή”. ο callian (1958) αναφέρει ότι σύμφωνα με εργασίες ρώσων επιστημόνων, η γύρη περιέχει και μικρές ποσότητες ρουτίνης, γνωστής ως βιταμίνης R, η οποία αυξάνει την αντίσταση των τριχοειδών αγγείων και προφυλάσσει έτσι τον οργανισμό από εγκεφαλικές αιμορραγίες και μειώνει το χρόνο πήξης του αίματος. επίσης δυναμώνει τις συστολές της καρδιάς και επιβραδύνει το ρυθμό τους.
Πίνακας σύνθεσης της γύρης (lannuzzi 1993)
| Πρωτεΐνες |
22% περίπου |
| Υδατάνθρακες |
30% » |
| Λίπη |
5% » |
| Μεταλλικά στοιχεία |
3% » |
| Νερό |
11% » |
| ΄Αλλα στοιχεία (άγνωστα) | 29% » |
Τα μεταλλικά στοιχεία που αναφέρονται είναι τα πιο διαδεδομένα στη γύρη, όχι όμως και τα μοναδικά. η σύνθεση της γύρης σε μεταλλικά στοιχεία διαφέρει πολύ και εξαρτάται από το φυτό από το οποίο προήλθε και κατ’ επέκταση τη σύσταση του εδάφους, που συχνά επηρεάζεται από την παρουσία βιομηχανιών στην περιοχή.
Στον ποιό κάτω πίνακα αναφέρονται τα απαραίτητα αμινοξέα που βρέθηκαν στη γύρη ενώ σε σύνολο τα αμινοξέα σ΄αυτήν υπερβαίνουν σε αριθμό τα 19. παρατηρείται πως όλα τα απαραίτητα αμινοξέα έχουν βρεθεί στη γύρη. επίσης υπάρχουν αναφορές για την παρουσία ασπαρτικού οξέος, κυστίνης, γλυκίνης, υδροξυπρολίνης (lannuzzi 1993). Η κυστίνη είναι ένα αμινοξύ που επηρεάζει θετικά την τριχοφυία και το χρώμα των μαλλιών.
Οι βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και αμινοξέα που υπάρχουν στην γύρη (lannuzzi 1993).
| Βιταμίνες |
Μεταλλικά στοιχεία |
Αμινοξέα |
| Ομάδας Β: Θιαμίνη, |
Κάλιο |
Αργινίνη |
| Ριβοφλαβίνη, |
Φωσφόρος |
Ιστιδίνη |
| Παντοθενικό οξύ, |
Ασβέστιο |
Λευκίνη |
| Πυριδοξίνη, |
Μαγνήσιο |
Λισίνη |
| Φολικό Οξύ, |
Σίδηρος |
Μεθιονίνη |
| Βιοτίνη, |
Χαλκός |
Φενιλαλανίνη |
| Βιταμίνη C (ασκορβικό οξύ) |
Ψευδάργυρος |
Θρεονίνη |
| Βιταμίνη Ε |
Μαγγάνιο |
Τρυπτοφάνη |
| Βαλίνη |
||
| Γλουταμινικό οξύ |
||
Αν συγκρίνουμε την περιεκτικότητα της γύρης σε αμινοξέα με την αντίστοιχη του βοδινού κρέατος, των αυγών ή του τυριού θα διαπιστώσουμε ότι σε ίσο βάρος η γύρη είναι 5-7 φορές πιο πλούσια από αυτές τις τροφές, που φημίζονται για τη διατροφική τους αξία. Να γιατί η γύρη είναι μια εξαιρετικά συμπυκνωμένη τροφή (Callian 1958, Brown 1989). Επίσης αποτελέσματα από διαφορές διατροφικές δοκιμές έδειξαν ότι η ισορροπία των αμινοξέων είναι καθοριστικός παράγοντας της διατροφικής αξίας της γύρης (lannuzzi 1993).
Η περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα (αραχιδονικό, βεχενικό, καπρικό, καπροϊκό, καπρυλικό, λαυρικό, λινολεϊκό, παλμιτικό, στεατικό κ.ά.) διαφέρει ανάλογα με τη φυτική προέλευση (Talpay 1978). Για τα ανάγοντα σάκχαρα υπάρχουν υποψίες ότι προέρχονται από δραστηριότητα των μελισσών γιατί η γύρη που συλλέγεται με τα χέρια περιέχει μικρότερη ποσότητα(lannuzzi 1993c). Έχει υπολογιστεί πως η γύρη που συλλέγεται από τις μέλισσες περιέχει πάνω από 5000 ένζυμα και συνένζυμα απαραίτητα για το μεταβολισμό των τροφών και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών από το πεπτικό σύστημα (Pollen Company, 1981). Επίσης περιέχει αντιβιοτικές και βακτηριοστατικές ουσίες καθώς και φυτικές ορμόνες, που ρυθμίζουν τη φυσιολογική έκκριση των ενδοκρινών αδένων.
Συλλογή και επεξεργασία της γύρης
Η συλλογή γίνεται με τη βοήθεια γυρεοπαγίδων που τοποθετούνται, νωρίς την άνοιξη, στην είσοδο της κυψέλης. Η γυρεοπαγίδα πρέπει να είναι κατασκευασμένη κατά τέτοιο τρόπο ώστε:
1. H γύρη στο συρτάρι συλλογής να μη βρέχεται ,
2. Nα επιτρέπει τη συλλογή χωρίς μετακίνηση της παγίδας και
3. Nα μη παγιδεύει μέλισσες.
Υπάρχουν δύο τρόποι διατήρησης της γύρης Ο πιο απλός είναι η τοποθέτηση της αμέσως μετά τη συλλογή και τον καθαρισμό στον καταψύκτη όπου με την κατάψυξη έχουμε σταθερή και σίγουρη διατήρηση. Άλλος τρόπος διατήρησης της γύρης είναι η αποξήρανση της. Η φρέσκια γύρη περιέχει αρκετή υγρασία, έχει πρωτεΐνες και σάκχαρα πράγμα που βοηθά την ανάπτυξη μυκήτων (μούχλας). Η αποξήρανση της γύρης πρέπει να γίνει μετά τον καθαρισμό και σε θερμοκρασίες που να κυμαίνονται μεταξύ 20° – 25° Κελσίου. Κατά την περίοδο της αποξήρανσης, εάν δεν υπάρχει ο ειδικός θάλαμος, η γύρη σκεπάζεται από φύλλα χάρτου για να μη σκονίζεται. Η αποξήρανση δεν γίνεται ποτέ στον ήλιο. Επίσης, κατά την περίοδο της αποξήρανσης λαμβάνονται μέτρα κατά των μυρμηγκιών γιατί προτιμούν πολύ τη γύρη και της κάνουν μεγάλη ζημιά.
Η αποξηραμένη γύρη αποθηκεύεται σε βάζα ή σάκους πλαστικούς και φυλάγεται σε χώρο με χαμηλή θερμοκρασία περίπου 5° Κελσίου. Βέβαια η φρέσκια γύρη διατηρεί πιο ψηλά τη βιολογική της αξία και τα ωφέλιμα συστατικά της.
3. Θετικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό
O Liebelt (1994) όταν κατανάλωσε γύρη παρατήρησε μείωση της όρεξης και απώλεια βάρους, σταθεροποίηση της πίεσης του αίματος στα επιτρεπτά όρια χωρίς χορήγηση φαρμάκων, αύξηση της ταχύτητας μεταβολισμού της αιθανόλης, έντονη σεξουαλική δραστηριότητα, βελτίωση της μνήμης και διουρητική δράση. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η γύρη μπορεί να διορθώσει την ισορροπία του μεταβολισμού και να συμβάλλει όχι μόνο στη μείωση του βάρους αλλά και στην αύξηση ή διατήρηση αυτού ανάλογα με το αν καταναλώνεται πριν, μετά ή κατά τη διάρκεια του φαγητού. O Brown (1989) παρατήρησε πως η χορήγηση γύρης σε ασθενείς μετά από εγχείρηση βοήθησε στη γρήγορη ανάρρωση αυτών καθώς και ήταν αποτελεσματική σε περιπτώσεις χρόνιου αλκοολισμού, μια κατάσταση γνωστή για την απώλεια βιταμινών και αμινοξέων, μειώνοντας κατά πολύ το χρόνο εκδήλωσης του φαινομένου στέρησης. Η γύρη περιέχει γοναδοτρόπες ορμόνες, ουσίες που δρουν απευθείας στους γενετικούς αδένες του άρρενος και του θήλεως. Η σπερματογένεση στον άνδρα καθώς και η φυσιολογική εξέλιξη των ωοθυλακίων στη γυναίκα οφείλονται στην παρουσία των ορμονών αυτών. Επιπρόσθετα αναφέρεται πως ένα κουταλάκι του γλυκού γύρη αναμεμιγμένη με μέλι 4 φορές την ημέρα συστήνεται σε περιπτώσεις κολίτιδας και γαστρίτιδας. Επίσης η ημερήσια λήψη μίγματος γύρης - μελιού βελτιώνει την κατάσταση ατόμων που έχουν ήπιες αλλεργικές εκδηλώσεις και τους βοηθά να αποκτήσουν ανοσία.
Στη βιβλιογραφία αναφέρονται πάρα πολλά παραδείγματα αποτελεσματικής χρήσης της γύρης όπως: αναιμία, πάρκινσον, προστατίτιδα, αιμορροίδες, χρόνια ηπατίτιδα, δυσκοιλιότητα, διάρροια, εντερίτιδες.
Εχει βρεθεί ότι η γύρη συντελεί στην βελτίωση της γενικής κατάστασης ασθενών με γυναικολογικά καρκινώματα σε συνδυασμό με θεραπεία με ακτινοβολία. Επίσης υπάρχουν αναφορές ότι ασθενείς που έλαβαν γύρη και υποβλήθηκαν σε ακτινοβολία υπέφεραν λιγότερο από αυτήν.
Η γύρη περιορίζει σημαντικά τα προβλήματα της εμμηνόπαυσης και της σεξουαλικής ανικανότητας.
Οι φυσικά ισορροπημένες ποσότητες βιταμινών ιχνοστοιχείων και αμινοξέων που περιέχει προσδίδουν στον άνθρωπο την ισορροπία και την αρμονία των φυσικών ικανοτήτων, εξυψώνουν το ηθικό και μειώνουν τη νευρικότητα. Η χρήση της γύρης επέφερε καταπληκτικά αποτελέσματα κατά της ημικρανίας, στη μείωση ή επαναφορά της όρεξης στην αδυναμία, ενώ συμβάλλει και στη μακροζωία.
Περιέχει μία αντιβιοτική ουσία παρόμοια με τη πενικιλίνη και επιδεικνύει βακτηριοστατική και βακτηριοκτόνα δράση σε συγκεκριμένα μικρόβια (όπως π.χ. η σαλμονέλα)
Επηρεάζει το μεταβολισμό του νερού, τη απόθεση λίπους του θυρεοειδούς αδένα και γενικά τη φυσική κατάσταση. Προστατεύει την όραση και η ενέργεια της είναι αποτελεσματική στη διανοητική εργασία.
Χρησιμοποιείτε ως συστατικό σε κρέμες και καθιστά το δέρμα απαλό.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ
